[Nišavić-Veljković VesnaUčesnik]

Proizvodnja krastavaca kornišona je povrtarska proizvodnja koja se može realizovati kao drugi usev uz navodnjavanje i čija setva je u toku. Ograničavajući faktor u proizvodnji ove kulture je plamenjača kornišona. Razlozi za to su sledeći:
-za ostvarivanje zaraze potrebni su minimalni uslovi- kap vode ili rose u trajanu 2-3 sata i gotovo uvek se ispune
-kratko delovanje fungicida zbog brzog porasta biljaka
-suženi izbor fungicida zbog karence preparata (poslednji rok primene preparata pred berbu) i berbe koja se obavlja svakih 2-3 dana

Zastitu krastavaca kornišona od plamenjače treba početi nakon nicanja, odnosno, nakon pojave pravih listova. Na početku vegetacije koristiti kontaktne preparate kao što je: Bravo, Dithane DG Neo Tec,,,Antracol WP 70, Polyram DF, kao i bakarne preparate: Funguran OH, Nordox, Kocide, i dr.

U fazi intezivnog porasta biljke, pre i tokom cvetanja, nakon primne kontaktnih fungicida, koristiti fungicide sistemičnog delovanja (Ridomil Gold, Folio Gold, Acrobat…). Njihovom primenom obezbeđuje se zaštita postojeće, ali i nove lisne mase.

U fazi plodonošenja koristiti fungicide sa kraćom karencom,kao što su: Quadris SC (K= 4 dana) i Aliette flash 0,3 %) (K=4 dana). Dobri rezultati u zaštiti krastavaca kornišona protiv plamenjače dobijeni su primjenom fungicida Equation Pro WG (0,05 %) i Ortiva opti (0.25%) koji imaju kratku karencu i koji se koriste u praksi. ali nisu registrovani za primenu u krastavcima.

Primena fungicida u zaštiti krastavaca daje zadovoljavajuće rezultate samo ukoliko se počnu primenjivati pre prvih zaraza (preventivno). Gljiva koja izaziva plamenjaču na krastavcima vrlo brzo razvija rezistentnost na fungicide pa navedene preparate treba stalno rotirati, odnosno naizmenično primenjivati preparate sa različitim mehanizmom delovanja.

Kod paradajza pored plamenjače, koja se javlja i pravi problem u kišnim godinama, u godinama sa sušom veliki problem predstavlja prouzrokovač crne pegavosti Alternaria solani. Gljiva ostvaruje zarazu za vrlo kratko vreme – dovoljno je vlaženje lišća i plodova u trajanju od 2-3 ili više sati zavisno od temperature, a ispoljavanje simptoma (okruglaste pege često okružene zonom žute boje) je nakon 2-3 dana po ostvarivanju zaraze. Simptomi se prvo javljaju na donjem, starijem lišću pa bi uklanjanje istog bila dobra preventivna mera u suzbijanju ovog prouzrokovača bolesti. Primena plodoreda i uništavanje biljnih ostataka su korisne mere, ali ne i dovoljne pa je u povoljnim uslovima za pojavu bolesti potrebno primeniti fungicide. Obzirom sa je berba paradajza u toku treba primenjivati fungicide uz poštovanje karence, odnosno prednost dati preparatima sa kraćom karencom.

Za suzbijanje plamenjače paradajza izbor fungicida u zavisnosti od faze porasta biljke, kao i vreme primene pojedinih fungicida, je kao i kod plamenjače krastavaca, sa napomenom da neki fungicidi istovremeno suzbijaju plamenjaču i crnu pegavost paradajza i imaju kratku karencu kao što su: Quadris, Ortiva Opti, Equation pro….

Vesna Nišavić Veljković,
dipl.ing.PSSS Čačak

[Autor]

Članci