[Čokojević SanjaUčesnik]

Visoke temperature u voćnjacima

Visoke dnevne temperature ovih dana mogu da ostave niz negativnih posledica na većinu voćarskih kultura. Dejstvo temperatura preko 35 0C nepovoljno se odražava na narušavanje mnogih fizioloških i biohemijskih procesa u biljkama. Posebno je smanjena asimilacija ugljendioksida i produkcija organske materije, što dovodi do smanjenja rezervnih materija u gotovo svim tkivima i organima voćaka. U uslovima nedostatka vode zatvaraju se stome, listovi se uvijaju, pa je i proces transpiracije i hlađenja usporen. Sve ovo dovodi do usporene aktivnosti enzima, promene fizičkih i hemijskih osobina protoplazme, nakupljanja štetnih materija. Pored izuzetno visokih temperatura problem predstavlja i izrazito niska relativna vlažnost vazduha koja doprinosi pojačanoj evapotranspiraciji biljaka. Posledice ovakvih vremenskih uslova u periodu vegetacije dovode do smanjenog nalivanja plodova, prevremenog opadanja, lošijeg kvaliteta plodova, njihovog otežanog čuvanja i skraćenja perioda skladištenja.U ovako ekstremnim uslovima, intenzivnija je pojava bolesti i štetočina posebno pojava grinja što iziskuje češće preglede voćnih zasada.
Kako je otpočeo period diferenciranja rodnih pupoljaka kod trešnje ,višnje ,šljive trebalo bi sprovesti pojačano đubrenje organskim i mineralnim đubrivima uz redovnu kontrolu plodnosti zemljišta. Zelenu rezidbu u ovim vremenskim uslovima treba uraditi umereno, uz minimalno prekraćivanje mladara koji zasenjuju plodove i štite ih od negativnog dejstva sunčevih zraka.
Najveće štete nastaju od direktne sunčeve svetlosti koja dovodi do stvaranja ožegotina na listovima i plodovima voća koji gube upotrebnu i tržišnu vrednost.Trenutno su najosetljivije kupine i maline(remontantne sorte).Pored smanjenja kvaliteta i veličine plodova štete zbog ožegotina uključuju i pojačano opadanje plodova, smanjenje broja cvetova u narednoj godini i skraćenu dužinu čuvanja plodova.
Umanjenje štetnog dejstva visokih temperatura može se ostvariti upotrebom mreža za zasenu sa odgovarajućim fotoselektivnim efektom. Mreže smanjuju intenzitet sunčevog zračenja i menjaju spektar sunčeve svetlosti ( direktne i difuzne ) i na taj način različito utiču na fotosintezu i fiziološke procese rasta, razvića i plodonošenja. Primena agrotehničkih mera : dobra ishrana, navodnjavanje i mere borbe protiv biljnih bolesti i štetočina dovodi do dobre lisne mase koja pravi zaštitu od direktnog zračenja. Takođe, postavljanje protiv-gradnih mreža kojima je osnovna funkcija zaštita od grada, a posredna je zasena smanjiće pojavu ožegotina na plodovima.

Sanja Čokojević.dipl.ing.voćarstva i vinogradarstva

[Autor]

Članci