[Marinković DejanUčesnik]

Tokom protekle decenije i resorno Ministarstvo poljoprivrede Republike Srbije sprovelo je niz administrativnih, organizacionih i prktičnih poteza s ciljem unapređenja posustalog srpskog vinogradarstva.
Najpre je donesen novi Zakon o vinu, koji je između ostalog uspostavio zakonsku obavezu upisa svih pravnih i fizičkih lica koji se bave proizvodnjom i prometom grožđa u tzv. Vinogradarski registar. Početkom 2014. kompletiran je i Pravilnik o vinogradarskom registru, koji reguliše sadržinu i način njegovog vođenja, kao i Uputstvo Ministarstva o načinu informisanja proizvođača i kontroli njihovog upisa u Vinogradarski registar. Ovim aktima jasno je definisan način i plan informisanja proizvođača, kao i kontrola njihovog upisa u Registar. Do danas prioritet obaveštavanja i upisa bio je usmeren ka onim pravnim i fizičkim licima koji imaju veće površine pod vinogradima.
Obaveza upisa u registar se odnosi na sve zasade vinove loze veće od 0,1 ha ali i na one vinograde koji imaju manje od 10 ari vinograda a svoje grožđe stavljaju u promet.
Upis u registar kao jedinstvenu bazu podataka o proizvodnji grožđa u Srbiji vrši se na osnovu zahteva koji pravno lice, preduzetnik, odnosno fizičko lice podnosi nekoj od najbližih kancelarija stručne organizacije za vođenje Vinogradarskog registra „Centra za vinogradarstvo i vinarstvo Niš“ shodno prebivalištu proizvođača. Kancelarije su smeštene u Beogradu, Novom Sadu, Kragujevcu, Negotinu, Aleksandrovcu i Nišu i one su nadležne samo za određene vinogradarske rejone.
Osnovni cilj upisa u Vinogradarski registar je da se utvrde tačne površine pod vinovom lozom i proizvodni potencijali vinograda, što predstavlja i obavezu naše zemlje u procesu usklađivanja sa standardima EU.
Završni zakonski akti vezani za ovu oblast doneti su tokom 2014. godine, kada je doneta Nova rejonizacija vinove loze za područje Republike Srbije. Ovaj stručni dokument najvećeg ranga definiše i precizno ucrtava granice novih vinogradarskih područja (regiona, rejona, vinogorja i oaza) u Srbiji i njihove mape, kao i ostale elemente ampelotehnike (sorta, podloga, sistemi gajenja).
Subvencije za proizvođače grožđa uslovljene su rejonizacijom i upisom u Vinogradarski registar. Stupanjem na snagu dodatne pravne regulative poput Pravilnika o uslovima i postupku priznavanja oznaka za vina sa geografskim poreklom i o načinu proizvodnje i obeležavanja vina sa geografskim poreklom u Republici Srbiji je uspostavljen tzv. sistem geografskog porekla vina. Cilj ovih pravilnika je da vinograd mora biti podignut u okviru granica rejona, da se potrošačima olakša lociranje i pamćenje rejona proizvodnje vina, da se vina dalje profilišu u okviru sistema geografskog porekla, što će potom dovesti i do jasnijeg cenovnog raspona proizvedenih vina na tržištu.
Pravilnicima je takođe definisan i maksimalni dozvoljeni prinos u proizvodnji grožđa za vina sa geografskom oznakom ili kontrolisanim geografskim poreklom. On se kreće u rasponu 4–4,5 kg/čokotu (za dobijanje geografske oznake), tj. 2-2,5 kg/čokotu (za uspostavljanje oznake kontrolisanog geografskog porekla).
mr Dejan Marinković
PSSS Smederevo

[Autor]

Članci