Odrasli insekt je sjajnocrne boje dužine tela do 2 mm. Larva je bledožućkasta, ispiljene jedinke duge 1 mm, a sasvim odrasle oko 3,5 mm. Tokom godine najčešće razvija 3 generacije (prolećnu, letnju i jesenju) a prezimljava u stabljici ozimih žita u stadijumu odrasle larve. Švedska mušica se najčešće razmnožava u vlažnijim godinama. Razmnožavanju pogoduje gajenje strnih žita dve godine uzastopno na istom polju. Može se naći na žitima, kukuruzu i livadskim travama.
Larva pravi štete jer se hrani sočnim delovima biljke, najčešće oštećuje centralni list koji potpuno uništi, a na klasovima se ishranjuje delovima cveta i mlečnim zrnima. Larve prve generacije razvijaju se na jarim žitima, druga generacija nalazi se na klasovima ovsa, raži i livadskih trava, dok treća generacija napada ozima žita.
Tokom jeseni i u prvoj polovini proleća larve oštećuju donje delove centralnog lista, koji često propada, a na klasovima se ishranjuju delovima cveta i zrnima u mlečnom zrenju. Pri jakom napadu može biti uništeno i do 80% zrna ovsa odnosno ječma. Na kukuruzu u periodu od nicanja do pojave 5-6 listova, kada je tokom proleća svežije vreme, nastaju očigledne štete.
Suzbijanje ove štetočine se svodi na primenu agrotehničkih i hemijskih mera. Od agrotehničkih mera preporučuje se gajenje useva u plodoredu, setva ozimih strnih žita u optimalnom roku, ranija setva jarih strnih žita, gušća setva, uništavanje korova i samoniklog žita tokom leta, ljuštenje strnjike i oranje ubrzo nakon žetve strnih žita i dr. Hemijsko suzbijanje izvodi se putem tretiranja semena, unošenjem granuliranih insekticida u zemljište ili prskanjem napadnutih useva.
Zoran Panajotović, dipl.inž.zaštite bilja
Panajotović Zoran
Panajotović Zoran