Malina se kod nas uzgaja uglavnom na pobrđima, delimično u ravnicama, a dosta manjim delom na većim nadmorskim visinama – planinama. Najveće površine zasada se nalaze na nadmorskoj visini od 300 – 700 metara. Uzgoj na većim visinama ima svoje prednosti i mane. Naime, sa povećanjem visine kasni odvijanje pojedinih fenofaza razvoja maline, samim time kasni i berba maline. To pogoduje hladnjačama zbog dužeg perioda prijema maline u hladnjaču i izbegavanja špiceva jakog priliva maline i neusklađenosti sa kapacitetima zamrzavanja. Time se rasterećuju rashladni kapaciteti dubokog zamrzavanja i dobija se bolji kvalitet zamrznutih plodova maline.
Uzgoj maline na većim visinama omogućava duži period ponude maline u svežem stanju, koja postiže i najveću cenu na tržištu. Pored toga, uzgoj maline na tim prostorima daje dosta bezbedniji plod za ishranu. Razlog je u daleko manjem korišćenju pesticida, često i bez njihove primene, što čini organsku proizvodnju. Zahvaljujući brojnijem stočnom fondu na planinama primena stajnjaka skoro da u celosti isključuje mineralna đubriva.
Pored navedenih dobrih razloga za uzgoj maline na visinama iznad 900 metara, postoje i rizici u proizvodnji. Oni se ogledaju u ranoj pojavi prvih mrazeva i snega, što skraćuje vegetacioni period, kao i u dužem trajanju zime i mogućnostima kasnije pojave snega i poznih mrazeva. Kasnija pojava snega, koja je ove godine bila 9-og maja u zasadima iznad 900 metara formirala je visinu snega od 8-10 cm. Na sreću nisu bile krupne i vlažne pahuljice koje bi uzrokovale očenjivanje rodnih grančica. Do toga nije došlo i iz razloga malog porasta rodnih grančica u ovo vreme, koji je oko10 cm.Nadamo se da i u narednom periodu neće biti pojava jačih slana koje bi mogle naneti štete vegetativnim ili generativnim organima maline.
Na priloženom snimku vidi se zasad maline pod snegom, selo Vilovi kod Nove Varoši, nadmorska visina od 1.050 metara.
Joković Petar, dipl. ing.
PSSS Uzice
PSSS Uzice