[Jovanović ŽivoradUčesnik]

<p class=”western” align=”center”><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”><span style=”font-size: large;”>Reptalus panzeri</span><span style=”font-size: large;”> – </span><span style=”color: #000000;”><span style=”font-size: large;”>vektor </span></span><span style=”color: #000000;”><span style=”font-size: large;”>stolbur fitoplazme</span></span></span></span></p>
<p class=”western” align=”justify”><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>Kod ranijih istraživanja ova vrsta je opisivana kao vrsta koja naseljava ivica šuma i kserotermna staništa sa gustom žbunastom vegetacijom. Prelaskom nekih populacija ove štetočine na kukuruz ona je pronašla povoljnog domaćina za svoj razvoj i postala značajna štetočina ove žitarice. </span></span></p>
<p class=”western” align=”justify”><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>Imago je srebrnasto crn</span></span><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>,</span></span><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”> veličine 6- 9mm, sa prozračnim krilima smeđe nervature. Ženka na kraju trbuha ima veliku belu voštanu kesu. Ima jednu generaciju godišnje. Najveći deo života provodi u stadijumu larve, u zemlji</span></span><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>, </span></span><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>hraneći se na korenu biljaka. Odrasli se pojavljuju u junu</span></span><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”> i</span></span><span style=”font-family: Calibri;”><span style=”font-size: medium;”> hrane se floemskim sokovima na listu kukuruza. </span></span><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>Od polovine jula ženke polažu jaja </span></span><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>u </span></span><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>grupama od </span></span><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>po </span></span><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>7-8</span></span><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>,</span></span><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”> uz koren biljaka</span></span><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>.</span></span> <span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>Larve su bele boje i pile se početkom septembra i hrane</span></span> <span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>na korenu kukuruza. Prezimljava u trećem larvenom stadijumu, na korenu pšenice</span></span><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>,</span></span><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”> ako je to sledeći usev. U proleće završavaju razvoj i odrasla jedinka se pojavljuje u junu.</span></span></p>
<p class=”western” align=”justify”><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”>Insekt ne pravi direktne štete ali je vektor</span></span><span style=”font-family: Calibri;”><span style=”font-size: medium;”> Stolbur fitoplazme, </span></span><span style=”font-family: Calibri;”><span style=”font-size: medium;”>prouzrokovača</span></span><span style=”font-family: Calibri;”><span style=”font-size: medium;”> bolesti crvenil</span></span><span style=”font-family: Calibri;”><span style=”font-size: medium;”>a</span></span><span style=”font-family: Calibri;”><span style=”font-size: medium;”> kukuruza</span></span><span style=”font-family: Calibri;”><span style=”font-size: medium;”>. Prvi simptomi se uočavaju na početku mlečne zrelosti kukuruza, uglavnom na obodima parcela. Isprva zlataste, a kasnije crveno-ljubičaste linije duž glavnog lisnog nerva. Bolest se prenosi na stabljiku i klip, koji zaostaje u porastu, zrna su plitko usađena i smežurana, a može doći i do sušenja cele biljke. </span></span></p>
<p class=”western” align=”justify”><span style=”font-family: Calibri;”><span style=”font-size: medium;”> Hemijske mere insekticidima se ne preporučuju. </span></span><span style=”font-family: Calibri;”><span style=”font-size: medium;”>Najznačajnija mera zaštite je plodored. Treba izbegavati setvu pšenice na parcelama posle kukuruza, i na kojima su registrovani simptomi crvenila. Ovom merom prekida se razvoj cikade, smanjuje njena brojnost, kao i rizik od pojave crvenila kukuruza u narednoj sezoni. Takođe</span></span><span style=”font-family: Calibri;”><span style=”font-size: medium;”>, preporučuje se uništavanje samonikle pšenice, održavanje parcela bez sirka i drugih livadarki i suzbijanje korova na ivičnim delovima parcela.</span></span></p>
<p class=”western” align=”justify”><span style=”font-family: Times New Roman, serif;”><span style=”font-size: medium;”><b>Živorad Jovanović, dipl. inž. zaštite bilja</b></span></span></p>

[Autor]

Članci