Promene na biljkama najčešće nastaju kao posledica nepravilne ishrane biljaka, zatim usled mehaničkih oštećenja od grada i jakih udara vetra, nepravilne upotrebe pesticida, zbog oštećenja od sunca i hladnoće, neadekvatnog navodnjavanja.
Fiziološki poremećaji biljaka koji su nastali usled dejstva nekog od spoljnih faktora, često se pogrečno tumače kao bolesti ili oštećenja prouzrokovana patogenim mikroorganizama, što dovodi do nepotrebnog tretiranja pesticidima, pri čemu očekivani efekat svakako izostaje.
Kako se ne bi nepotrebno primenjivala sredstva za zaštitu bilja, neophodno je da se prepoznaju simptomi i da se zna na koji način da se spreče. Neke promene na biljkama mogu da se spreče kvalitetnom i pravovremenom primenom pojedinih agrotehničkih mera, održavanjem optimalnog vazdušnog, vodnog i toplotnog režima vazduha i zemljišta, kao i primenom drugih preventivnih mera koje pogoduju razvoju biljaka.
Promene na biljkama u vidu karakterističnih simptoma na listovima i plodovima, mogu nastati kao posledica nepravilne ishrane. Nedostatak azota prepoznatljiv je po svetlozelenoj boji listova, koji su ponekad prošarani mrljama. Prerano žućenje listova, koji se uvijaju prema unutra, javlja se ako nedostaje kalijum. Nedostatak kalcijuma prouzrokuje sivu trulež vrha ploda paprike i paradajza. Pojavi nedostatka ovog elementa doprinose i neke greške proizvođača ili poremećaj vodno-vazdušnog režima, visoka tmperatura zemljišta, ispiranje hraniva iz oraničnog sloja…
Mehanička oštećenja na povrću najčešće nastaju usled grada ili jakih udara vetra koji nose sitne čestice peska. Velika oštećenja na biljkama mogu nastati pre svega i zbog nepravilne primene pesticida. Česte i velike oscilacije temperature, kao i ekstremne vrednosti temperature, visok nivo podzemnih voda i ožegotine od sunčeve svetlosti mogu takođe izazvati karakteristične promene na biljkama.
Najčešća grečka prilikom navodnjavanja povrća je neadekvatno vreme navodnjavanja, odnosno da se krene sa navodnjavanjem previše kasno, kada su simptomi nedostatka vode jasno vidljivi na biljkama. Tada, ukoliko se krene sa intenzivnim navodnjavanjem, često dolazi do pucanja plodova.
Snježana Vujinović, dipl.inž.
Vujinović Snježana
Vujinović Snježana