Primaocu IPARD podsticaja nalaže se povraćaj podsticaja i određuje rok za povraćaj („Službeni. glasnik RS”, br. 41/09, 10/13 – dr. zakon i 101/16, Zakon o poljoprivredi i ruralnom razvoju, Član 8 g, Stav 1), u nekoliko jasno definisanih slučajeva, od kojih je i postojanje nepravilnosti, odnosno prevare.
Ukoliko se utvrdi postojanje nepravilnosti, odnosno prevare u smislu Okvirnog sporazuma direktor UAP donosi Rešenje kojim nalaže povraćaj podsticaja, u roku od 30 dana od dana dostavljanja Rešenja, sa zateznom kamatom koja se obračunava od momenta isplate novčanih sredstava primaocu.
Nepravilnost je svako kršenje odredbi važećih pravila i ugovora koja nastaje zbog postupka ili propusta poslovnog subjekta (fizičko ili pravno lice), a koje kao posledicu ima, ili bi moglo da ima, zaduženje opšteg budžeta EU neopravdanom troškovnom stavkom. Iako se mogu javiti u bilo kom trenutku u ciklusu projekta, nepravilnosti se u najvećem broju slučajeva odnose na dodelu pomoći i nabavku, pošto se ove faze direktno odnose na troškove. Iako većina nepravilnosti nastaje usled nepoznavanja pravila i nenamerne greške (tj. nenamernog propusta), u okviru nepravilnosti postoji i zasebna kategorija u koju spadaju prevare.
Prevara je namerna radnja ili propust koji se odnosi na: upotrebu ili predstavljanje lažnih, netačnih ili nepotpunih tvrdnji ili dokumenata, što kao posledicu ima protivpravno prisvajanje ili protivpravno zadržavanje novčanih sredstava iz opšteg budžeta EU, odnosno iz budžeta kojima upravljaju EU ili neko drugo telo u njeno ime, neobelodanjivanje informacije suprotno određenoj obavezi koje ima iste posledice ili protivpravno korišćenje takvih novčanih sredstava za potrebe različite od onih za koje su prvobitno odobrena.
Kao potkategorija prevara javljaju se slučajevi koji obuhvataju korupciju. Korupcija je namerno direktno ili indirektno obećavanje ili davanje prednosti bilo koje vrste bilo kom drugom službenom licu, bilo za to ili neko treće lice, sprovođenjem ili nesprovođenjem određene radnje, u skladu sa svojim zaduženjima ili u obavljanju svoje funkcije, čime krši svoju službenu dužnost na način koji ugrožava ili može da ugrozi finansijske interese EU.
Zorica Zdravković, savetodavac za agroekonomiju
Zdravković Zorica
Zdravković Zorica