[Stefanović ŽivkoUčesnik]

Penzijsko invalidsko osiguranje poljoprivrednika u 2023.godini

Osiguranici poljoprivrednici su lica koja se bave poljoprivrednom delatnošću kao nosioci poljoprivrednog domaćinstva, članovi poljoprivrednog domaćinstva, nosioci porodičnog poljoprivrednog gazdinstva, članovi porodičnog poljoprivrednog gazdinstva ili članovi mešovitog domaćinstva, ako nisu osiguranici zaposleni, osiguranici samostalnih delatnosti, korisnici penzije ili nisu na školovanju.

Obavezno su osigurani nosilac poljoprivrednog domaćinstva i nosilac porodičnog poljoprivrednog gazdinstva, odnosno najmanje jedan član domaćinstva, porodičnog poljoprivrednog gazdinstva ili mešovitog domaćinstva. Veliki nedostatak u praksi je što svi poljoprivrednici uplaćuju istu sumu u PIO Fond nezavisno od veličine gazdinstva, i na primer  isti iznos mora da plati voćar ili povrtar , kao i ratar koji na istoj površini gaji pšenicu, a svima  je jasno da je zarada od voća ili povrća  mnogo veća nego od pšenice. Ključno pitanje  je da se nađe  kriterijum po kome će plaćanje doprinosa za poljoprivrednike biti pravedno i srazmerno veličini domaćinstva. Postoje dve opcije – ili da naplata doprinosa bude srazmerna površini koju gazdinstvo obrađuje ili godišnjem prihodu.

Svojstvo osiguranika stiče se danom početka a prestaje danom prestanka  obavljanja  poljoprivredne delatnosti. Ono se ne može steći pre navršenih 15 godina života i utvrđuje se na osnovu prijave na osiguranje i odjave na osiguranje. Svojstvo osiguranika poljoprivrednika može mirovati najduže pet godina u toku osiguranja iz objektivnih razloga (elementarne nepogode, bolest i porodiljsko odsustvo), s tim što to ne može biti uzastopnih pet godina.

Osiguranici iz kategorije poljoprivrednika ostvaruju pravo na penziju po istim uslovima kao i svi ostali osiguranici, što znači da im je u 2023. godini potrebno minimalno 15 godina staža osiguranja za koji su plaćeni doprinosi, kao i 65 godina života za muškarce, odnosno 63 godine i 6 meseci života za žene, da bi ostvarili pravo na starosnu penziju.

Uslov za prevremenu starosnu penziju u 2023. godini za muškarce je 40 godina staža osiguranja i najmanje 60 godina života, a za žene 40 godina staža osiguranja i 59 godina i šest   meseci života. Pravo na starosnu penziju imaju pripadnici oba pola sa 45 godina staža osiguranja, bez obzira na starost.

 

Prema podacima zaključno sa 31. julom 2023. godine, u Srbiji ima 138.106  poljoprivrednih penzionera i oni čine čine 8,4 odsto od ukupnog broja penzionera.

Prošečna poljoprivredna penzija za njih iznosi 16.318 dinara. Ukupan broj penzionera u Srbiji je 1.646.791 , sa prosečnom penzijom od 37.798 dinara.

Kolika ce biti penzija poljoprivrednika zavisi od dužine ulaganja i visine osnovice na koju su plaćeni doprinosi. Zakonom o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje propisana je osnovica na koju oni plaćaju doprinos, a najveći broj osiguranika poljoprivrednika mora doprinos da plaća na najnižu osnovicu koja je propisana tim zakonom.

 

Savetodavac za agroekonomiju, Živko Stefanović dipl.inž.

PSSS”Poljosavet”Loznica

[Autor]

Članci