[Tonić DejanUčesnik]

Sadnja voćaka se obavlja od novembra do aprila, u zavisnosti od vremenskih prilika i pripremljenosti zemljišta.

Kada zemlja nije smrzla i kada je temperatura vazduha iznad nule, a zemljište pripremljeno ili jame iskopane, mogu se saditi voćke. Preporučuje se jesenja sadnja zbog boljeg prijema korena i same sadnice, u odnosu na prolećnju sadnju .

Hemijska analiza zemljišta prethodi pripremi zemljišta na kome se planira podizanje voćnjaka. Na osnovu ovih rezultata, kao i prethodnog načina korišćenja zemljišta na kome se zasniva voćnjak zavisi obim radova oko pripreme zemljišta.

Mere pripreme uključuju: čišćenje i ravnanje zemljišta, povećanje plodnosti zemljišta, rigolovanje – duboka obrada zemljišta, plitka obrada zemljišta.

Ne preporučuje se podizanje voćnjaka na krčevinama starih voćnjaka ili šuma. Ovakve površine se mogu koristiti za voćarsku proizvodnju posle pauze od tri do pet godina, kako bi se u toku tog vremenskog perioda odstranili preostali ostaci korena i izvršila razgradnja i neutralizacija toksičnih izlučevina korena prethodnog rastinja. Ovaj vremenski period se može skratiti na površinama koje su ranije korišćene za voćarsku proizvodnju, ukoliko se planira uzgoj druge voćne vrste, ili promena podloge. U ovim slučajevima poželjno je da vremenski period odmora zemljišta nije kraći od tri godine. Odmaranje zemljišta podrazumeva gajenje ratarskih kultura, uz popravku njegovih hemijskih svojstava. Na površinama gde su rasle samo travne formacije odmaranje zemljišta nije potrebno.

Za voćnjak treba birati osunčane i položaje skrivene od direktnog udara vetra. U blizini voćnjaka treba iskrčiti šiblje i divlje forme voća koje može biti zaraženo virusima i drugim patogenima.

Na osnovu hemijske analize zemljišta određuje se meliorativno đubrenje. Na parceli gde će se saditi voće prvo se izvrši obeležavanje mesta za sadnju, a onda pristupa kopanju jama.

Obično se kopaju okrugle jame širine 0,80 do 1,0 – 1,20 m, a dubine 0,60 do 0,70 m. Prilikom kopanja jama prvi ašov (30 cm) stavi se na jednu stranu, a zdravica (30 do 60 cm) na drugu stranu.

Pri zatrpavanju najpre se u jamić vraća prvi ašov, a onda drugi. U jamić se tada dodaju i mineralna đubriva sa što manje azota. Jedan od uslova za uspešnu proizvodnju voća je kvalitetan sadni materijal.

Pod kvalitetom sadnog materijala podrazumeva se sledeće:

– da nadzemni sistem i koren sadnice zadovoljavaju zakonom predviđene standarde za pojedine vrste i kategorije sadnog materijala (Jednogodišnje voćne sadnice moraju imati korenov sistem sa najmanje 5 osnovnih žila, a sadnice krušaka i oraha najmanje 3 osnovne žile. Dužina svake žile mora da iznosi najmanje 20 cm. Dužina nadzemnog dela sadnica jabuka, krušaka, dunja, šljiva, trešanja, kajsija mora da iznosi najmanje 1 m, odnosno bresaka, višanja, krušaka na dunji, leske i jabuke na slabo bujnim vegetativnim podlogama najmanje 70 cm, a oraha 40 cm. Prečnik neposredno iznad korenovog vrata ne sme biti manji od 10 cm);

– da nema fizičkih oštećenja;

– da u postupku manipulacije i transporta nije došlo do izmrzavanja i isušivanja korena.

Sadni materijal treba nabavljati samo od renomiranog proizvođača. Nabavljeni sadni materijal mora imati uverenje o kvalitetu i zdravstvenom stanju, izdato od nadležne institucije.

Tonić Dejan

[Autor]

Članci