Sadržaj pojedinih biogenih elemenata u listu i prinosa usko su povezani. Zato je analiza sadržaja makro i mikro elemenata u listu našla primenu u određivanju normi đubriva u intenzivnoj voćarskoj proizvodnji. Analiza lista je proces u kome se listovi skupe, osuše, usitne i hemijskom analizom se utvrdi sadržaj biogenih elemenata u njima. U naperdnim voćarskim regionima izrađeni su standardi optimalnog sadržaja pojedinih biogenih elemenata u listu uzorkovanih tokom perioda jul – avgust. Upoređivanjem podataka dobijenih folijarnom analizom sa standardnim vrednostima dobijamo podatak o stanju ishrane voćaka i potrebama za hranljivim elementima, čime se se mogu korigovati norme đubriva utvrđene kontrolom plodnosti zemljišta. Listovi se skupljaju od sredine jula do sredine avgusta (period diferenciranja začetaka cvetnih elemenata u pupoljku). Kod svih voćnih vrsta je to 60 – 70 dana nakon opadanja kruničnih listića – cvetova. Važno je da prosečan uzorak verno reprezentuje po morfološkim, fiziološkim i hemijskim osobinama listove zasada sa kojih su uzeti. Listovi se uzimaju zajedno sa lisnom drškom i to sa sredine ovogodišnjeg mladara na periferiji krošnje, maksimalno 2 lista sa jednog mladara. Voditi računa da se uzorkovanje vrši pre prskanja ili što kasnije posle tretiranja jer se Zn i Mn nalaze u fungicidima (pročitati na pakovanju) i može doći do povećanja vrednosti ovih elemanata u listu. Preporuka je ne uzorkovati ceo voćnjak odjednom već podeliti ga u tri dela i svake godine raditi po jedan deo. Isto se odnosi na mlade voćnjake i one u rodu. Jedan prosečan uzorak čini 70-90 listova, ali može da bude i veći, 150 – 200 lisova, zavisno od ujednačenosti zasada i željene tačnosti. Za utvrđivanje potreba voćnih vrsta za hranljivim elementima ne možemo se osloniti posebno na analizu zemljišta ili lista, niti ih suprostavljati. Stoga folijarnu analizu treba kombinovati sa agrohemijskom analizom zemljišta, vizuelnom kontrolom izgleda voćke ( stanje lisne površine i veličine prirasta), kao i količine hranljivih materija iznetih prinosom iz zemljišta. Rezultati ove tri metode daju najprecizniji obračun potrebne količine hraniva za dobar prinos voćaka.
Radmila Koprivica, dipl.ing.
Koprivica Radmila
Koprivica Radmila