[Pavlović MladenUčesnik]

Republika Srbija poseduje uporedive prednosti za razvoj ruralnog turizma, s obzirom na to da 85% njene teritorije, prema kategorizaciji Organizacije za ekonomsku saradnju i razvoj (OECD), čine ruralne oblasti. Takođe, Republika Srbija ima povoljan geografski položaj, bogato istorijsko i kulturno nasleđe, očuvanu tradicionalnu seosku arhitekturu i atraktivna etno obeležja. U ruralnim područjima se održavaju brojne etnografske i gastronomske manifestacije, a stanovništvo karakteriše tradicionalna gostoljubivost.
Ruralni turizam je počeo da se razvija u Republici Srbiji 70-tih godina XX veka. Prve goste primila su domaćinstva u selu Devići u opštini Ivanjica. To je bio početak bavljenja ruralnim turizmom ne samo u Srbiji, već i u celoj tadašnjoj Jugoslaviji. Međutim, današnja razvijenost ruralnog turizma u Republici Srbiji, ne može se meriti sa razvijenošću ovog vida turizma u državama sa sličnom dužinom razvojnog perioda. Razlog tome su različiti i brojni faktori kako na strani ponude, tako i na strani turističke tražnje. To su pre svega ekonomski, socijalni, pravno-regulativni, institucionalni i organizaciono upravljački faktori.
Razvoj ruralnog turizma u Republici Srbiji je mogućnost, ali i neophodnost imajući u vidu raspoložive resurse, a sagledavajući privrednu nerazvijenost i proces demografskog pražnjenja ruralnih područja. Razvoj ruralnog turizma omogućio bi diverzifikaciju ruralne ekonomije, dodatne prihode ruralnom stanovništvu, smanjenje nezaposlenosti, kao i smanjenje razlika u privrednoj razvijenosti između ruralnih i urbanih područja. Razvoj ruralnog turizma omogućio bi i valorizaciju rada žena u poljoprivrednim domaćinstvima, kao i radno angažovanje mladih i stanovnika u starijoj životnoj dobi koji se u statistici vode kao radno neaktivno ruralno stanovništvo. Republika Srbija uglavnom izvozi primarne (neprerađene) poljoprivredne proizvode, a ruralni turizam je mogućnost da se prehrambeni proizvodi prodaju na domaćem tržištu stranim turistima, odnosno da se realizuje „nevidljivi izvoz“ i ostvari devizni priliv.
Finansijski resursi su neophodan uslov za razvoj ruralnog turizma u Republici Srbiji. Takođe, oni su najveći ograničavajući faktor razvoja u prethodnom, ali i aktuelnom periodu. Finansijski resursi predstavljaju razvojno ograničenje posmatrano sa aspekta: nedovoljnosti u kvantitativnom pogledu i nedostupnosti kvalitetnih finansijskih resursa. Finansijski resursi su ograničenje razvoja ruralnog turizma na svim nivoima: nacionalnom, regionalnom, lokalnom, kao i na nivou subjekata ruralnog turizma. Na osnovu navedenog može se zaključiti da većina subjekata ruralnog turizma u Republici Srbiji ne realizuje investicije u razvoj turističkih kapaciteta usled nedostatka finansijskih resursa. Nedostatak finansijskih resursa rezultat je niske popunjenosti kapaciteta, nedovoljne akumulativne sposobnosti poljoprivrede i ruralnog turizma, kao i nedostupnosti kvalitetnih eksternih izvora finansiranja. Pod kvalitetnim eksternim izvorima finansiranja podrazumeva se da su rapoloživi na dugi rok i da im je cena (kamata) pristupačna.
U cilju razvoja ruralnog turizma u Republici Srbiji neophodno je definisanje načina finanisiranja svih segmenata ruralne turističke ponude. Precizinije, potrebno je definisanje načina finansiranja razvoja ruralnog turizma u užem, ali i u širem smislu. Finansiranje razvoja ruralne turističke ponude u užem smislu, trebalo bi da obuhvata finansiranje razvoja smeštajnih kapaciteta, prateće opreme i ugostiteljskih sadržaja. Takođe, u cilju razvoja ruralnog turizma u Republici Srbiji neophodno je i definisanje načina finansiranja razvoja ruralne turističke ponude u širem smislu. Adekvatan vid finansiranja razvoja ruralnog turizma obuhvataju finansiranje razvoja: ruralne infrastrukture, kadrova, turističkih sadržaja, promocije i kanala prodaje ruralnog turističkog proizvod
PSSS Beograd
mr Mladen Pavlović

[Autor]

Članci