[Marinković DejanUčesnik]

Dvostruka osovina (Bibaum – Mazzoni, 2008) predstavlja uzgojnu formu punog plodonosnog zida koju čine dve skeletne osovine pod oštrim uglom u zoni grananja. Skeletna struktura se formira u rasadniku prekraćivanjem jednogodišnjeg dela sadnice na visinu 30 – 40 cm, ili kalemljenjem podloge na zadanoj visini sa dve strane okuliranjem u isečak (chip budding). Oštar ugao grananja vretenastih osovina u zoni račvišta sprečava vegetativnu aktivnost u toj zoni što je bio osnovni problem kod uzgojne forme duplo vreteno. Visina stabla i debljina plodonosnog zida omogućavaju dobru osvetljenost unutrašnjosti i donjih delova plodonosnog zida, pa se međuredni razmak može se planirati u skladu sa prohodom voćarskog traktora.

Tehnika formiranja uslovljena je posebnim osobinama sadnog materijala. Sadni materijal podrazumeva sadnice sa dve osovine koje su delom razgranate kao sadnice A+. Sadnice se ne prekraćuju po sadnji, sem ako to nije neophodno zbog buđenja pupoljaka i uravnoteženog rasta razgranjenja duž osovina. Armaturu čine stubovi (stubovi za armaturu služe istovremeno i za postavljanje protivgradne mreže) sa tri reda žice. Osovine na sadnici se pričvršćuju za prvi red žice na međusobnom rastojanju od 60 cm i savijaju vezivanjem za drugi red žice čime se u stvari dovode u uspravan položaj na planiranom rastojanju. Bočna razgranjavanja se vezivanjem za žicu savijaju prema dole i uvođenjem u redni prostor. Na svakoj osovini ima do 10 nosača rodnog drveta koji se režu po sistemu duge i kratke rezidbe, pojedinačno kao kod vretena trešnje. Naime, posle 5-6 godina rađanja (ili ranije, u zavisnosti od kondicije zasada) bočni poluskeletni nosači na stožini se prekraćuju na patrljak dužine 20 cm radi obnove rodne površine. Svi delovi krošnje su efikasno dostupni za mašinske i ručne zahvate u toku vegetacije.
Sorte koje su u ponudi u Mazzoni grupi su Bibaum sadnice standardnih sorti na podlogama Gizela 5 i 6 (Kordia, Regina, Ferovija i nova sorta Areko) za koje je poznato da imaju vrlo rodne pupoljke pri osnovi jednogodišnjih grančica, pa su zgodne za gajenje u SSA sistemu. Kod ovog ultragustog sistema gajenja prirasti se permanentno orezuju na dva vidljiva vegetativna pupoljka (pored pojedinačnih cvetnih pri osnovi letorasta), sve dok nosač ne bude toliko izdužen da se orezuje do osnove (na kolut), kako bi se iz spavajućih pupoljaka formirao novi prirast i obnovilo rodno drvo.
Principi orezivanja i održavanja Bibaum rodnih stabala su :
 Dve stožine kao vođice;
 Uravnotežena snaga rasta stožina;
 Svaka stožina ima visok konusni oblik;
 Bočni nosači moraju da poštuju odnos 1: 3 u odnosu na debljinu vođice;
 Rodni nosači su raspoređeni spiralno duž stožina;
 Mešoviti bočni prirasti se drže 2-3 godine kod kajsije i šljive, 1-2 godine kod breskve;
 Prebujni i izrođeni prirasti se odstranjuju na patrljke;
 Gustina sadnje (koštičavo voće): 4-5 x 2-2,5 m (800-1250 biljaka/ha).
Protokol za formiranje Mađarskog vretena trešnje koji se može poslužiti za oblikovanje vođica u Bibaum sistemu:
Godina sadnje

Proleće (mirovanje)
Sadnice (bez prevremenih grančica) se vršno prekraćuju na 90-100 cm. Prekraćivanje vođice i bočnih grana idu do polovine ili 1/3. Tri do pet širokougaonih bočnih grančica (70 – 90 °) se ostavljaju, i ako je potrebno, savijaju se pomoću čačkalica, žice ili štipaljki.
Leto
Sadnica: izbor bočnih grančica, njihovo savijanje, samo one grančice pod uglom 80-90 ° se mogu ostaviti.
Sadnica sa prevremenim grančicama: savijanje vrhova bočnih grančica, samo one od 70-80 ° uglom razgranavanj se mogu ostaviti. Savijanje bočnih strana na stožini do 80-90° ugla razgranavanja.

2. godina
Proleće
Nema prekraćivanja vodilice, sem ukoliko ona nije stabilna. Uklanjanje pupoljaka ispod vrha do 25-30 cm (ako ne, pinciranje konkurentskih prirasta kasno u proleće).
Izbor prirasta za trajne bazalne grane i njihovo orezivanje na gornji pupoljak. Na podlogama male bujnosti sve bočne grančice treba orezati na 1/3, na gornji pupoljak kako bi se postiglo bolje grananje.
Kasno u proleće: savijanje bočnih grančica na vođici pomoću štipaljki ili čačkalica do ugla 80-90°.
Leto
Uklanjanje svih uspravnih prirasta. Povratno orezivanje uspravno rastućih prirasta
do 3-4 lista na gornje pozicionirani letnji pupoljak.
BA aplikacija na vršno rastućih prirasta na stožini, ukoliko je potrebno.

3. godina
Proleće
Nema prekraćivanja vođice. Uklanjanje pupoljaka ispod vršnog do 25-30 cm ili pinciranje konkurentskih prirasta kasno u proleće. Sve uspravne i prejake priraste treba orezati na 3-5 pupoljaka, vršni pupoljak bi trebao biti u gornjem položaju. Prirasti sa otvorenim uglom grananja na bazalnim granama i na stožini, ne duži od 80-90 cm ostavljaju se bez orezivanja da izrastu iz terminalnog pupoljka.
Kasno proleće: savijanje bočnih grančica na centralnom nosaču-stožini pomoću štipaljki i čačkalica do ugla otklona 80-90 °.
Leto
Uklanjanje svih uspravnih prirasta. Povratno orezivanje uspravnih, snažnih prirasta do 3-4 lista na gornje pozicionirani letnji pupoljak.

4. i 5. godina
Proleće
Nema zimskog orezivanja. Ako je potrebno, vrši se orezivanje korena kada su trešnje okalemljene na snažnim podlogama magrive.
Leto
Obrezivanje nakon berbe. Uklanjanje svih vršno rastućih prirasta, povratno orezivanje jakih prirasta do 3-4 lista, na vršno postavljeni letnji pupoljak. Prosvetljavanje rodnih grančica, kao i uklanjanje onih koje su deblje od polovine debljine stožine.

6. godina
Leto
Povratni rezovi izrođenih vrhova stožine i grančica.
dr Dejan Marinković

Attachments:

• 

[Autor]

Članci