U poslednje vreme ova gljivica je čest problem kako u plasteničkom gajenju zelene salate tako i u proizvodnji na otvorenom. Prohladni i vlažni uslovi pogoduju razvoju i širenju ovog parazita.
Nakon nicanja salate bolest se javlja na starijem lišću, odakle se širi na celu rozetu. Do zaražavanja najčešće dolazi na naličju lista duž glavnog kao i bočnih nerava, gde se pojavljuju tamno mrke pege koje se šire. Simptomi se izražavaju u vidu pojave sitnih kružnih i hlorotičnih pega na najstarijem lišću salate.
One vremenom postaju nekrotične, poprimaju žuto-smeđu boju sa tamnijim obodom. Pege su u sredini udubljene, a ponekad dolazi i do spajanja pega. Kod jake zaraze, zahvaćeno tkivo se smežura, često ispada iz liske, pa nastaju šupljine zbog čega se bolest i naziva šupljikavost lista kod salate.
Prinos i tržišna vrednost takve salate je smanjena jer se moraju uklanjati spoljašnji listovi. Napadnuto lišće podložno je napadu raznih bakterija koje izazivaju trulež čime salata postaje neupotrebljiva za ishranu.
Nakon berbe ovakve biljke se veoma kratko čuvaju i brzo propadaju. Zaraza se uglavnom širi kišnim kapima, ali je moguća i putem oruđa za rad ukoliko se radi kada je lišće vlažno, jer je za infekciju i pojavi bolesti neophodna voda. Optimalna temperatura za razvoj bolesti je 200C.
Mere borbe se ogledaju u preventivnim merama i to: primeni plodoreda, uklanjanju biljnih ostataka, redovnom provetravanju objekata, sprečavanju kondenzacije u plastenicima i sl. Biljke ne gajiti u suviše gustom sklopu da bi se omogućilo provetravanje između redova.
Za zaštitu od ovog parazita svakako treba dati prednost preventivnim merama. A od fungicida se mogu koristiti Quadris 0,075%, Score 250 EC 0,05%, Mankogal ili Dithane M45 0,20% i sl. vodeći računa o karenci.
Zoran Panajotović, dipl.ing.
Panajotović Zoran
Panajotović Zoran