Prilikom planiranja podizanja zasada voća, važno je da se planira i odgovarajući način održavanja zemljišta u voćnjaku. Da li će to biti čista obrada, zatravnjivanje ili ledina, pre svega zavisi od klimatskih i zemljišnih uslova, nagiba terena, starosti i stanja zasada, sistema gajenja, navodnjavanja, kao i vrste zemljišta i njegove plodnosti. Svaki od načina ima za cilj stvaranje optimalnih uslova za razvoj korenovog sistema.
Čista obrada, odnosno jalovi ugar, podrazumeva održavanje zemljišta u stalno obrađenom stanju. Podrazumeva jesenje oranje i nekoliko plitkih prašenja u toku vegetacije. Uglavnom se preporučuje za aridna, odnosno područja sa nedostatkom padavina tokom letnjih meseci. Ovakva obrada je korisna za mlade zasade kako bi se voćke što bolje razvile i što pre stupile u period rodnosti. Njenom primenom najlakše se uništavaju korovi, čuva vlaga i uspostavlja povoljan vodno-vazdušni režim u zemljištu, a smanjuje se i intenzitet pojave bolesti i štetočina. Nedostatak ovakvog načina obrade je u tome što dugotrajnom primenom ovakvog načina obrade ubrzava se gubitak hranjivih materija i takva zemljišta vremenom gube strukturu. Posebno treba voditi računa na strmim terenima gde stalna obrada može da pojača eroziju zemljišta.
U savremenim intenzivnim zasadima, preporuka je da se obavi zatravnjivanje međurednog prostora, a unutar reda, između stabala, obavi tretiranje herbicidima a može se obrađivati i priključnim mašinama sa bočno-pomičnim radnim telima.
Ledina kao način održavanja zemljišta u voćnjacima se izbegava, jer se u takvim uslovima voćke slabije razvijaju, daju niske prinose i imaju sitnije plodove. Ovakav način obrade uglavnom se koristi za strme terene, pre svega radi sprečavanja erozije zemljišta.
Snježana Vujinović, dipl.inž.
Vujinović Snježana
Vujinović Snježana