Berba i klasiranje stonog grožđa – Biljana Nikolić

U zasadima sa savremenom tehnologijom gajenja stonih sorti oko 75% prinosa grožđa se koristi kao stono grožđe, a 25% se prerađuje u sokove ili vino.
Berba stonog grožđa se obavlja u 2-3 navrata. Najpre se oberu najrazvijeniji i dobro sazreli grozdovi, pa se nakon 10-15 dana obavlja druga , a po potrebi i treća probirna berba. Nakon toga beru se preostali grozdovi i prevoze do podruma ili sokare.
Kvalitetno stono grožđe se doprema do prostorija za klasiranje i pakovanje. Na manjim parcelama klasiranje i pakovanje se može obavljati u vinogradu.
Prema našim i inostranim standardima utvrđene su tri kategorije kvaliteta stonog grožđa: ekstra, I i II klasa.
Kvalitet “ekstra” može se primeniti samo kod najkvalitetnijih sorti (Afuz-ali, Muskat italija, Viktorija, Blek medžik, Muskat hamburg idr.). U ovu kvalitetnu kategoriju svrstavaju se grozdovi lepog izgleda sa ujednačenim krupnim i dobro obojenim bobicama. Grozdovi moraju da imaju masu veću od 200 g za sorte sa krupnim bobicama, odnosno masu veću od 150 g za sorte sa srednje krupnim bobicama. U jednom pakovanju (korpi, holandezu) ne sme biti odstupanja većih od 5% po krupnoći grozdova, odnosno više od 3% po krupnoći i boji bobica.
Kvalitet “I klasa” se primenjuje kod sorti prethodne grupe, kao i kod sorti srednje kvalitetne kategorije. Grozdovi su najmanje mase od 150 g, odnosno 100 g, zavisno od krupnoće grozdova pojedinih sorti. Grozdovi mogu da odstupaju 10% po masi i da nisu lakši od 75 g. Po ujednačenosti i obojenosti bobica odstupanje može da iznosi 3-5%.
Kvalitet “II klasa” obuhvata sorte osrednjeg kvaliteta, kao i pojedine sorte kombinovanih svojstava, čije se grožđe koristi za preradu i kao stono grožđe (smederevka, plovdina, prokupac i sl.). Grozdovi moraju imati najmanju masu 75 g odnosno 50 g. U okviru jednog pakovanja dozvoljena su odstupanja do 10% po krupnoći i zrelosti grozdova i bobica.
Berba stonog grožđa se obavlja ručno, po lepom i suvom vremenu. Grozdovi se pridržavljaju za peteljku, odsecaju i pažljivo stavljaju u korpe ili holandeze u jednom sloju-redu. Nakon prenošenja do pakirnice pažljivo se pregledaju, pri čemu se uklanjaju sitne, nedozrele, nepravilno formirane ili oštećene bobice. U plitke letvarice, korpe ili kontejnere (od plastike, stiropora, sunđerastih materija i sl) ređaju se klasirani grozdovi, direktno ili posle njihovog oblaganja sa tankim ukrasnim papirom. Ovako upakovano grožđe iznosi se na tržište ili se posle odgovarajuće pripreme, smešta u rashladne komore u kojima se čuva do upotrebe.
Kod grožđa namenjenog tržištu sledi čišćenje grozda, odnosno eliminisanje, a zatim pakovanje u kontejnere raznih dimenzija zavisno od zahteva tržišta.
Zavisno od udaljenosti tržišta kome je grožđe namenjeno transport se vrši u hladnjačama ili u običnim kamionima.
„Tehnologija gajenja vinove loze“ prof.dr. Nebojša Marković
PSSS Smederevo
Biljana Nikolić, dipl.inž.polj.