Suzbijanje skladišnih štetočina

Da bi se sačuvala količina i kvalitet žitarica neophodno je suzbijati štetne insekte koji nanose velike štete u skladištima. U našoj zemlji žitarice se jedenim delom čuvaju u savremenim skladištima izgrađenim po svim standardima, savremena skladišta olakšavaju kontrolu skladišnih štetočina. Jedan deo individualnih proizvođača čuva žitarice u skladištim koja su izgrađena od drveta i često su to tavani ili čak podrumi. Skladišta izgrađena od drveta pogoduju razvoju štetočina čak i kada žitarice nisu u njima. Tako da štetočine prezime i sačekaju naredni rod žitarica koji se u njima skladišti.
Mere suzbijanja stetočina u skladištima mogu se svrstati u preventivne i direktne mere.
Preventivno delovanje podrazumeva i suzbijanje štetnih insekata pre i tokom unošenja u skladišta kao i higijena i dezinsekcija skladišta, odnosno mehaničko čišćnje i tretiranje skladišta. Pod preventivnim merama podrazumijevamo i monitoring (praćenje) prisustva štetnih insekata jer je veoma bitno njihovo rano otkrivanje i trenutak kad treba preduzeti mere suzbijanja. Zato se iz skladišta uzimaju uzorci za pregled u određenom vremenskom intervalu i određenim metodama utvrđuje ekonomski prag štatnosti neophodan za suzbijanje. Najjednostavnija metoda za utvrđivanje brojnosti štetnih insekata je prosejavanje, a u novije vreme, za rano otkrivanje, najčešće se koriste feromonske klopke. Prag štetnosti za suzbijanje štetnih insekata, kod pšenice npr. je kad se utvrdi da su oštećena 32 zrna u 100 grama uzorka, a kod brašna kad se nađe 75 dijelova insekata u 50 grama uzorka.
Direktne mere: Podrazumijevaju primenu hemijskih sredstava, a to su najčešće kontaktni insekticida i fumiganti. U savremenim skladištima se pre unošenja žitarica sprovodi fumigacija koja uništava sve insekte. Fumigaciju se sprovodi preparatom fostoksin i sprovode je organizacije koje imaju stručno osoblje i opremu i registrovane su za pružanje usluga deratizacije, dezinfekcije i dezinsekcije. Na individualnim poljoprivrednim gazdinstvima potrebno je da proizvođači temeljno očiste skladišta. Da bi se uklonili ostatci žitarica i eventualno preživeli insekti. Insekticidi koji se koriste za tretiranje praznih skladišta kod nas najčešće pripadaju grupi kontaktnih preparata. Za ovu grupu insekticida je bitno da imaju dobru isparljivost kako bi svojim parama djelovali na štetne insekte i njihove larve u skrovitim mestima gdje se ne može pristupiti na drugačiji način. Druga bitna karakteristika ovih insekticida je da imaju zadovoljavajuću rezidualnost, odnosno da se zadrže u dozvoljenim količinama ostataka na uskladištenom proizvodu. Bitno je temeljno isprskati zidove, podove i tavanice objekata za čuvanje tih proizvoda, pre unošenja, tretiraju rastvorom registrovanog preparata za tu namenu. Pored preporuke na uputstvu, važno je znati da će količina sredstva za tretiranje zavisiti od čistoće skladišta, odnosno od preventivnih mera provedenih u njima, kao i od vrste materijala samog objekta za skladištenje. Npr., za betonska i skladišta od cigle se koristi manja količina sredstva u odnosu na skladišta od drveta s obzirom da drvo upija veću količinu rastvora. Za ovu namenu mogu se koristiti preparati na bazi aktivnih materija: deltametrin, dihlorvos, malation i pirimifos-metil.