Alternativno rađanje ili neredovno rađanje voćaka je pojava smene rodnih godina i godina u kojima nema roda.Alternativno rađanje može biti potpuno i delimično.Potpuna alternativnost je kada se ne diferenciraju cvetni pupoljci u pojedinim godinama,to znači da se smenjuju rodne i nerodne godine u period od 1-2 godine, najčešće se javlja kod nekih sorti šljive, jabuke i kruške.Sorte voća koje imaju predispoziciju za ovakav vid rađanja uvek ga ispoljavaju čak i kada su proizvodni uslovi bolji.
Osim potpune alternativnosti javlja se i delimična alternativnost i ona se najčešće ispoljava u vidu nestabilnosti prinosa i u povoljnim uslovima. Najčešće ovaj vid nerodnosti ima sorta Zlatni Delišes.
Uzroci alternativnog rađanja su sklonost sorte, neadekvatna agrotehnika i pomotehnika i ekstenzivan uzgoj voća kao i genetska sklonost.Sorte koje imaju redovno plodonošenje neadekvatnom agrotehnikom, jakom zimskom rezidbom ili preteranom ishranom azotom mogu dovesti do slabog diferenciranja generativnih pupoljaka za narednu godinu i slabiju rodnost.Ova pojava je češća u mladim zasadima gde je neusklađen odnos između rasta i rodnosti.Alternativno rađanje u tom slučaju će se javljati sve do perioda kada će se uskladiti povoljan odnos između rasta i rodnosti.Pravilnom rezidbom treba uspostaviti dobra odnos između rasta i rodnosti da bi se formirala dobra asimilaciona površina za snadbevanje svih organa.Rodnost može izostati i kada je nedovoljna ishrana mineralnim i organskim đubrivima ali najčešće se vraća u momentu kada se akumuliraju dovoljne količine rezevnih materija.
Osim toga alternetivno rađanje je vrlo često i posledica suše ali velike vlažnosti zemljišta.Ne samo da se samanjuje prinos pod uticaje suše već se i slabije diferenciraju cvetni pupoljci za narednu godinu.Nasuprot tome zabarivanje zemljišta dovodi do gušenja korenovog sistema u zemljištu a samim tim i do poremećaja razvoja organa što može biti uzrok pojave alternativnog rađanja.
Za proizvodnju je veoma važno da se adekvatnim agrotehničkim i pomotehničkim merama može izbeći pojava alternativnog rađanja.
Dipl.inž. Snežana Dragićević –Filipović PSSS Čačak
PSSS Cacak
PSSS Cacak