Pick-up prese

Pick-up prese

Seno koje nije presovano u rinfuznom stanju spada u kabaste meterijale, jer ima zapreminsku masu 50-70 kg/m3. U takvom stanju seno nije podesno za transportovanje i skladištenje S druge strane, manipulacija sa senom je otežana, počev od skladištenja, izuzimanja i distribucije domaćim životinjama, za šta je potreban značajan utrošak ljudskog rada. Nasuprot tome, balirano seno zauzima manji skladišni prostor pa je moguće mehanizovati pojedine radne operacije (utovar, transport, skladištenje, distribuciju sena). Bale sena formirane presom niskog pritiska imaju zapreminsku masu 80-120 kg/m3, a bale formirane presama visokog pritiska 100-260 kg/m3. U balama se seno bolje čuva, manje je izloženo kvarenju, pa su gubici hranljivih delova biljke svedeni na minimum.
Prema obliku i sabijenosti bala prese se dele na:
– Standardne prese niskog pritiska koje formiraju bale u obliku pravouglog paralopipeda-četvrtaste bale; pojedinačna masa bala se kreće od 10-40 kg, sabijenosti 50-110 kg/m3
– Prese visokog pritiska koje formiraju velike bale u obliku pravouglog pipeda; prosečna masa bala 450-700 kg, sabijenosti 170-260 kg/m3
– Prese koje formiraju bale u obliku valjaka – rolobaleri. Prečnik bala je od 60-180 cm, a masa od 25- 700 kg
Prese u jednom prohodu obavljaju nekoliko operacija. Podižu masu iz otkosa, presovanjem mase formiraju balu, zatim bale vezuju i tako zavezanu balu ubacuju u transportno sredstvo ili odlažu na tlo.
Za podizanje travne mase iz otkosa presama služi pick-up podizni uređaj. Uzdignuta masa dolazi do uređaja za prihvatanje, transport i uvlačenje – ubacivanje mase u komoru za presovanje. Postoje više tipova ovih uređaja, od kojih se najviše koristi vilasti, pužni, kombinovani i dr. Komora za presovanje je pravougaona – četvrtasta. Kroz komoru se kreće klip, koji pravi do 110 pokreta – udara u minuti. Klip seno periodično u slojevima presuje i potiskuje ka izlazu komore. Na samom izlazu iz komore nalazi se uređaj za regulisanje dužine i sabijenosti bala.
Kod ovog tipa prese niskog i visokog pritiska, biomasa od ulaska u presu pa do izlaska formirane bale, dva puta menja pravac i smer kretanja pod uglom od 90°. Klip prese kreće se pravolinijski, povratno. Komora prese za sabijanje biomase je dugačka i uska pa se sabijanje vrši slojevito (sloj po sloj). Vezivanje bala je po dužini sa dva veza kanapa ili žice.
Željko Lazić dipl.ing.