Korišćenje sredstava IPARD fondova – proizvodnja voća i povrća

Krajnji korisnici, ovih sredstava, su polјoprivredni proizvođači ili grupe proizvođača koji su upisani u registar polјoprivrednih proizvođača i to: – Fizička lica ili – Pravna lica, sa manje od 25 % javnog kapitala ili glasačkih prava u posedu organa vlasti. Korisnici treba da dokažu da nemaju neizmirene poreze ili obaveze za socijalno osiguranje,niti bilo koje druge neizmirene obaveze prema državi u trenutku podnošenja prijave, da imaju potpisanu izjavu da nisu aplicirali za isto ulaganje kod drugih EU ili državnih fondova. U slučaju kada korisnik nije vlasnik imanja ili zemlјišta gde će se investicija vršiti,mora da podnese ugovor o zakupu koji pokriva period od najmanje 5 godina od dana konačne isplate.
Korisnici mogu da budu polјoprivredna gazdinstva koja obrađuju najmanje 2-20 ha površina pod jagodičastim voćem ili 5-100 ha drugog voća, kao i za 500-10.000 m2 plastenika/staklenika ili 0,5-50 ha otvorenog prostora za proizvodnju povrća i to za :
– Kupovinu traktora (do 100 KW) , mašina i opreme.
– Izgradnju/proširenje/renoviranje/ modernizaciju plastenika i staklenika za proizvodnju voća,povrća,cveća i rasada,
– Izgradnju/rekonstrukciju i nabavku opreme za objekte za skladištenje voća,povrća,uklјučujući i ULO hladnjače.
– Investicije u sisteme za zaštitu voćnjaka od grada i sisteme za navodnjavanje.
Korisnici treba da dokažu svoja iskustva i znanja iz polјoprivrede (završena srednja polјoprivredna škola,iskustvo u polјoprivredi od najmanje tri godine, završen fakultet.) Predmet investicije mora da ispunjava odgovarajuće standarde EU u pogledu zaštite životne –sredine i dobrobiti životinja. Prilikom konkurisanja polјoprivredni proizvođači moraju da obezbede pun iznos novca za realizaciju investicije. Nakon obezbeđivanja sredstava proizvođač konkuriše na objavlјeni konkurs i dostavlјa svu potrebnu dokumentaciju kako bi ušao u proces odobravanja projekta. Vrlo je bitno napomenuti da investicija ne sme biti započeta pre nego je projekat odobren. Pošto se projekat odobri , investicija može da se realizuje ali samo po podacima koji su navedeni prilikom konkurisanja. Svaka investicija ima minimalni rok trajanja (pet godina), za koje vreme je korisnik dužan da održi investiciju (ne sme da je otuđi ili da promeni namenu) i da dostigne standarde EU u zavisnosti od vrste investicije. Ukoliko korisnik odstupi od ovih zahteva , dužan je da izvrši povraćaj dobijenih sredstava.
Nakon realizacije projekta , korisnik može da obavi refundaciju utrošenih sredstava (od 50 do 70 %) i tom prilikom podnosi sve račune, dokaze o uplati sredstava kao dokaz o realizaciji investicije.
Tokom realizacije projekta postoji višestruka kontrola. Prva se obavlјa u fazi odobravanja kojom se proverava da li je korisnik započeo investiciju ili kupio opremuza koju konkuriše. U slučaju da je već započeo investiciju, zahtev će biti odbijen. Druga kontrola je pre isplate sredstava,a cilј je da se utvrdi da li investicija obavlјena u skladu sa priloženim projektom. Poslednja kontrola obavlјa se posle izvršene investicije i nakon isplaćivanja sredstava, kojom prilikom se utvrđuje da li su dostignuti standardi EU.
Ekonomska održivost gazdinstva: Potencijalni korisnik mora da dokaže ekonomsku održivost gazdinstva kroz biznis plan.
– Za investicije preko 50.000 EUR-a, neophodan je kompletan biznis plan u skladu sa formom pripremlјenom od strane IPARD agencije.
– Za investicije ispod 50.000 EUR-a potrebna je pojednostavlјena vezija biznis plana.
Minimalni iznos povraćaja sredstava za voće, povrće i ostale useve je 10.000 EUR-a a maksimalni 700.000 EUR-a.

Radomir Bušatović, dipl.inž.