Ovo je virus koji napada veliki broj povrtarskih i ukrasnih biljaka kao što su paradajz, paprika, plavi patlidžan, salata, duvan, hrizantema, ciklama, itd. Štete može da izazove i na otvorenom i u zatvorenom prostoru. Simptomi su smanjen porast biljaka, gubitak boje, mozaik na listovima, koncentrični prstenovi, nekroza lista i ploda kao i deformisanost plodova. Na zaraženom lišću nervi su zadebljali i dolazi do uvijanja lišća, a naličje lista je bronzane boje sa nekrotičnim pegama. Takvo lišće je nekrotično i visi na stablu koje nekrotira takođe. Na plodovima se pojavljuju nekrotični prstenovi koji mogu biti povezani ili su pojedinačni. Takav plod je sa dubokim ulegnućima i deformacijama.
Virus bronzavosti paradajza prenose tripsi, insekti koji imaju više generacija tokom jedne godine. Virus može biti unet u organizam insekta samo u stadijumu larve, a odrasli insekti su ti koji prenose i šire virus. Odrasli insekti su zaraženi celog svog života, a to je nekoliko nedelja, dok jaja koja su položena u biljci daju zdrave larve.
Suzbijanje se sastoji u proizvodnji zdravog rasada, pa zbog toga rasad treba tretirati insekticidima protiv tripsa još u ranim fazama. Od preparata se može primeniti npr. preparat na bazi a.m.spinosad (Laser 240SC 0,04%). Od preventivnih mera mogu se primeniti suzbijanje korova u plasteniku i oko plastenika u kome se proizvodi rasad, uništavanje biljaka sa simptomima viroza, postavljanje insekatske mreže na ulazne otvore plastenika. Odrasle biljke na otvorenom redovno pregledati na prisustvo tripsa i pravovremeno tretirati.
Zoran Panajotović, dipl. inž. zaštite bilja
Panajotović Zoran
Panajotović Zoran