Reproduktivni materijal u organskoj proizvodnji

Reproduktivni materijal koji se koristi u organskoj proizvodnji (biljnoj ili stočarskoj) mora biti proizveden metodama organske proizvodnje odnosno mora imati sertifikat.
Sa širenjem organske proizvodnje i povećanom potrebom za organskim reproduktivnim materijalom, poslednjih godina povećava se i ponuda sertifikovanog ili netretiranog semena, rasada i sadnog materijala.
Kada je reč o biljnoj proizvodnji, ukoliko na tržištu ne postoji sertifikovano seme, rasad i sadni materijal, moguće je, uz odobrenje Ministarstva poljoprivrede, koristiti seme iz konvencionalne proizvodnje koje nije hemijski tretirano. Seme, rasad i sadni materijal ne sme voditi poreklo od genetski modifikovanih biljaka. Uz otpremnicu i račun potrebno je imati i potvrdu kojom proizvođač semena, rasada ili sadnog materijala garantuje da u procesu proizvodnje materijal nije hemijski tretiran nedozvoljenim sintetičkim sredstvima prema zakonu i pravilniku o organskoj proizvodnji.
Prednost prilikom izbora sorti bilja imaju domaće autohtone sorte, prilagođene lokalnim agroekološkim uslovima, kao i sorte tolerantne na prouzrokovače bolesti i štetočina.
Proizvodnja semena, rasada i sadnog materijala metodama organske proizvodnje se prijavljuje Ministarstvu poljoprivrede i ovlašćenoj sertifikacionoj organizaciji koja vrši pregled i kontrolu reproduktivnog materijala.
Prilikom izbora rasa za organske stočarske farme preporučuju se autohotne rase domaćih životinja. Osnovna prednost ovih rasa u odnosu na plemenite, visokoproizvodne rase jeste odlična prilagođenost na klimatske uslove određenog područja, kao i prilagođenost na gajenje u uslovima malih ulaganja.
U organskoj stočarskoj proizvodnji, idealna je reprodukcija životinja gajenih na bazi sopstvene organske proizvodnje, uzimanje životinja sa drugih organskih farmi, a ukoliko to nije ostvarivo, uzimanje životinja iz konvencionalne proizvodnje uz određena ograničenja ili modifikacije i prolazak perioda konverzije. Hrana za životinje u organskoj proizvodnji mora biti organskog porekla.
S obzirom da još uvek u Srbiji ne raspolažemo sa dovoljno sertifikovanog reproduktivnog materijala dozvoljeno je kоrišćеnjе rеprоduktivnоg mаtеriјаlа iz kоnvеnciоnаlnе prоizvоdnjе. U tom slučaju, bez obzira na status parcele, da bi dobio organski status proizvođač mora čekati da prođe period konverzije. Odоbrеnjе zа kоrišćеnjе rеprоduktivnоg mаtеriјаlа iz kоnvеnciоnаlnе prоizvоdnjе dаје оvlаšćеnа kоntrоlnа оrgаnizаciја sа kојоm prоizvоđаč imа sklоpljеn ugоvоr.
Zlatica Krsmanović
dipl.ing.voćarstva i vinogradarstva