Manastir Ravanica-zadužbina Kneza Lazara-Ljiljana Jeremić

Manastir Ravanica se nalazi u blizini sela Senje i udaljena je 10 km od Ćuprije,podignuta je u dolini reke Ravanice ispod Kučajskih planina.Manastir je dobio ime po reci Ravanici koja se kod Ćuprije uliva u Veliku Moravu.
Manastir je zadužbina kneza Lazara.Knez Lazar izdaje povelju svojoj zadužbini (po bolonjskom prepisu 1376/7 a po vrdničkom 1381 god.).om,pirgom,velikim utvrđenjem sa sedam kula ,trpezarijom ćelijama,neophodnim zgradama stvarao se godinama.Sa gradnjom manastirskog kompleksa sa crkvom u Ravanici, koja je posvećena Svetom Spasu – Vaznesenju Gospodnjem, arhitektonski počinje nova epoha graditeljstva u Srbiji nazvana “moravska škola”. Posle propasti srpske države manastir je nekoliko puta rušen. Prvi put 1439. godine, da bi početkom 18. veka bio potpuno napušten. U njega se posle 28 godina prvi vratio ravanički monah Stefan. Manastir je bio opasan snažnim zidom ojačanim kulama od kojih danas postoje ruševine.Tokom druge polovine 18 veka Ravanica je postala centar ustaničkog pokreta za oslobođenje od Turaka, zbog čega je više puta stradala. Poveljom kneza Lazara manastir je dobio preko 1000 hektara šume i preko 20 hektara obradive zemlje. Precizno je bio pobrojan i spisak sela koja su ulazila u manastirski posed, a jedno od njih je bilo i selo Ravno.Manastir je bio sedište duhovnog,kulturnog i književnog života tog vremena.U njemu senegovala pisana književnost kao i usmeno stvaralaštvo.Veliki broj poznatih narodnih pesama posvećenih Kosovu i kosovskim junacima nastao je u ovom manastiru.Već tada je tu bila i neka vrsta monaške škole ali se tek od 17 veka znaju imena njenih učitelja-daskala.
Knez Lazar je jedna od najslavnijih ličnosti srednjevekovne borbe protiv Turaka, koji je predvodeći srpsku vojsku hrabro izgubio život u Kosovskom boju 1389. godine. Posle pogibije Knez Lazar je sahranjen u crkvi Voznesenja u Prištini, odakle je posle godinu dana prenesen i sahranjen u crkvi manastira Ravanica. Nažalost, sudbina nije dozvolila da slavni knez odmah nađe večiti mir u svojoj zadužbini. U vreme seobe Srba manastirski monasi napustili su Ravanicu i sa sobom poneli mošti velikoga kneza. Punih sedam godina posmrtni ostaci kneza Lazara nalazile su se u Sent Andreji, da bi odatle bile prebačene u manastir Vrdnik na Fruškoj Gori, koji od tada nosi ime Ravanica. U svom novom domu mošti kneza Lazara provele su punih 250 godina, dok 1942. godine nisu prenete u Sabornu crkvu u Beogradu. Uoči obeležavanja 600 godina od Kosovskog boja, mošti kneza Lazara krenule su kroz Srbiju na svoj poslednji put do prvog i konačnog boravišta – manastira Ravanica. Zadužbinar se vratio u svoju zadužbinu 6. septembra 1989. godine i tu našao večni mir.
Manastir Ravanica je naše dane dočekao teško oštećen:Ne postoje ostaci arhitekture ni ukrasnih delova dekorativne plastike,još manje živopisa sa njenih zgrada.U najstarijem pirgu preostali su samo fragmenti nekadašnje pridvorne kapele ali samo na istočnom zidu.I u samoj crkvi nedostaje najveći deo njene nekadašnje bogate unutrašnje dekoracije, od koje jedan naš letopisac hvali velike i male ikone okovane u pozlaćeno srebro, pozlaćene srebrne krstove ukrašene dragim kamenjem, bogate i pozlaćene posude, skupocene crkvene zavese vezane zlatom. Sačuvan Jefimijin pokrov svedoči o kakvim je umetničkim delima reč. No, i ovako ranjena, nekoliko puta uništena tokom dugačke istorije u kojoj je dosledno delila sudbinu srpskog naroda, Ravanica svedoči o izuzetnim stvaralačkim naporima naših predaka koji su u teškim danima kada su se borili za svoj opstanak, u smanjenoj i sa svih strana ugroženoj državi, našali snage da stvoraju umetnička dela puna poleta i kreativnosti.
Kad god da dođete u manastir Ravanicu, čuvenu zadužbinu kneza Lazara, naročito ako se popnete do njihove biljne apoteke, sačekaće vas na desetine ljudi iz svih krajeva Srbije, ali i bivše Jugoslavije, koji su došli po pomoć. Informacije o biljnim preparatima koje spravljaju monahinje ovog manastira, na čelu sa mati Zinovijom, prenose se “od uveta do uveta” već nekoliko godina, od onih koji su preparate već uzimali.Još jedan od razloga zašto se lečenje biljem u manastiru Ravanica razvijalo jeste i Dom za decu ometenu u razvoju koji se nalazi pri manastiru Sveta Petka, pod okriljem Ravanice. Monahinje su biljnim preparatima pomagale deci kod rana i opekotina, kašlja, visoke temperature. – Deca koja su nepokretna ležala u krevetu, uz biljne meleme, nikad nisu patila od dekubitusa. Svaka tinktura pravi se od više biljaka, ali je jedna od njih uvek nosilac. Sve biljke monahinje beru. Sve tinkture su na bazi alkohola – napravljene su od naše domaće rakije od raznog voća ili komovice. Preparate su ispitali i lekari i na svakih godinu dana mati Zinovija ih nosi na analizu.