Tokom evolucije priroda se pobrinula na različite načine da se biljke prilagode na nedostatak vlage odnosno sušu.Biljke se protiv suše bore uglavnom na dva načina:
– potpunim izbegavanjem suše tako što ne rastu u sušnom periodu
– aktivnim prilagođavanjem uslovima suše
Biljke najčešće izbegavaju sušu ubrzanim razvićem i završavanjem životnog ciklusa pre suše.Otpornost na sušu se stiče pomoću raznih morfoloških,fizioloških, razvojnih adaptacija koje biljci omogućavaju ili – toleranciju vodnog deficita ili – ravnotežu između usvajanja vode i transpiracije Biljke sa sposobnošću izbegavanja dehidratacije imaju:
– dubok i obično ekstenzivan korenov sistem – smanjen porast nadzemnog dela u odnosu na podzemni – osetljiv stomin aparat kao odgovor na povećan intenzitet evaporacije. Ove osobine normalno imaju uticaja na smanjenu produktivnost i količinu nadzemne mase koju ove biljke prizvode. Tolerantnost biljaka na dehidrataciju je sposobnost biljke da održi funkcije na nivou određenog vodnog potencijala .Glavni mehanizam tolerancije je osmotsko prilagođavanje.Biljke akumuliraju neke materije u ćelijama ,opada vodni potencijal biljaka i dolazi do manjeg smanjenja turgora ,odnosno biljke održavaju turgor uprkos suši što im omogućava očuvanje svih bitnih funkcija. Ovaj princip iskorišćen je i u oplemenjivanju pšenice gde su dobijeni genotipovi otporni na sušu .Inače ovaj način adaptacije na sušu karakterističan je za halofite (biljke slanih staništa) i kserofite(biljke suvih staništa) biljke.
Snežana Stojković-Jevtić,dipl.ing
Stojković-Jevtić Snežana
Stojković-Jevtić Snežana