Mere integralne zaštite od Drosophila suzukii- Sandra Miletaković

Azijska voćna mušica Drosophila suzukii je invazivna štetočina voća poreklom iz jugoistočne azije. Izrazito je polifagna, napada bobičasto i koštičavo voće, vinovu lozu, kao i plodove brojnih samoniklih vrsta biljaka. Zahvaljujući čvrstoj testerastoj legalici, ženke imaju sposobnost polaganja jaja u poluzrele i neoštećene plodove. Ishranom larvi unutar plodova dolazi do njihovog veoma brzog propadanja. Visoki reproduktivni potencijal vrste, kratak period razvića i širok spektar domaćina doprinose brzom porastu gustine populacije koja izaziva velike ekonomske gubitke u proizvodnji voća.
Prvi nalaz o prisustvu voćne mušice na području Srbije zabeležen je u 2014.godini. Naseljavanju vrste značajno su doprinele aktivnosti čoveka, pre svega prometom infestiranih plodova, zatim pogodni klimatski uslovi, kao i nedostatak prirodnih faktora koji bi efikasno redukovali populaciju štetočine. D.suzukii polaže jaja u zrele plodove, a glavne štete prouzrokuju larve koje svojom ishranom dovode do degradacije i propadanja plodova. Dodatno, probijanje pokožice ploda obezbeđuje ulaz za ostvarivanje sekundarnih infekcija patogenim gljivama i bakterijama, kao i infestaciju ostalim štetočinama. Poznato je da se ova izrazito polifagna vrsta može razvijati u brojnim ekonomski značajnim vrstama voćaka. Osim toga poznato je preko 50 samoniklih vrsta biljaka koje predstavljaju širok spektar alternativnih domaćina za razvoj štetočine tokom čitave sezone. Prenamnoženje D.suzukii može dovesti do značajnog gubitka prinosa.
Mere suzbijanja azijske voćne mušice prevashodno se baziraju na primeni insekticida, ali pojedine taktike kao što su saniitarne mere, primena klopki i mreža predstavljaju dobru alternativu za pojedine vrste voćaka. Masovni izlov putem lovnih klopki u kombinaciji sa saniitarnim merama može predstavljati efikasnu strategiju suzbijanja štetočine u zasadima jagodastih voćaka. Lovne klopke se prave od plastičnih flaša koje se pune jabukovim sirćetom i crnim vinom kao olfaktornim atraktantom i postavljaju se u zasade voća u periodu od aprila do novembra meseca, a očitavanja prisustva štetočina se vrše u sedmičnim intervalima. U cilju smanjenja populacije D.suzukii treba povećati broj klopki za masovno izlovljavanje, vršiti češće branje i iznošenje plodova iz sasada i primeniti sanitarne mere koje uključuju uništavanje plodova u napuštenim zasadima i uklanjanje samoniklih vrsta domaćina.
Sandra Miletaković, dipl.inž.
PSSS Kruševac