Tim Univerziteta u Vašingtonu načinio je kompjuterski model mogućih ruta kojima su putovali nomadi, azijski uzgajivači stoke, pre više od 4000 godina radi sezonalnih ispaša, od svojih nizijskih kampova ka planinskim pašnjacima. Informacije za ovu simulaciju obezbedili su satelitski podaci, geografska i arheološka istraživanja. Po najnovijim saznanjima, ove rute su nakon otprilike 2000 godina postale čuveni “Put Svile”, trgovački koridor kroz planine. U ta davna vremena, nomadi su verovatno podelili svoje znanje o lokalnim putevima, stazama i usecima s farmerima iz doline i verovatno su obeležavali staze pomoću kamenja ili nekih drugih orijentira. Mreža puteva, u istoriji poznata kao “Put Svile”, stvorena je zahvaljujući komunikaciji i interakciji između lokalnog seoskog stanovništva na tim prostorima i drugih grupa ljudi kroz dugotrajni proces koji nije predstavljao jedinstven projekat ili stvaralački poduhvat, bez ikakvog planiranja. Nakon što je tim testirao 500 simulacija potencijalnih ruta kretanja ka najboljim lokacijama za ispašu, oblikovana je kumulativna putanja, koja obuhvata 192 od ukupno 258 arheoloških nalazišta na putu svile, lociranih na većim nadmorskim visinama. To se može smatrati dokazom za to koliko su putevi kretanja ovih drevnih nomada predstavljali osnov za buduće trase nepreglednih trgovačkih karavana, čiji je značaj bio ogroman, ne samo za ekonomiju tadašnjeg sveta, već je bio i put kojima su se kretali ljudi, ideje i nova saznanja koja imaju uticaj i na sve nas danas.
Zagrađanin Miraš
Zagrađanin Miraš